← К описанию

Дмитрий Акулич - Нязніклыя



I

Горад Гомель, што знаходзіўся на паўднёвым усходзе еўрапейскай краіны, не стаў выключэннем з усіх гарадоў вялікага свету. Ён таксама змяніўся, пагрузіўшыся ў маўклівыя пакуты і ў павольную гібель мінулага. Усяго за дзве цёмныя летнія ночы гарадскі шум аціх: змоўклі людскія размовы, знік хаос, спыніўся рух вуліц, застылі маторы машын. Толькі рэдкія спевы птушак і дзікія галасы пакінутых дамашніх жывёл разбаўлялі сабой поўную цішыню. Вялікі горад нетаропка знікаў, ператвараўся ў парашок, нібы сточваўся, як жалеза на тачыльным камені. Высокія будынкі першымі сустрэлі невядомую з'яву: дахі і сцены верхніх паверхаў шматпавярховых будынкаў не спяшаючыся абсыпаліся, бетонны цвёрды матэрыял паступова ператвараўся ў сухі пыл. Прырода паныла і павольна адаптавалася да недахопу чыстага святла, да рэдкіх празрыстых дажджоў. Вецер быў зменлівым, часта мяняў свой характар. Ён, то ў злосці ганяў шэрасць і хаваў бетонным прахам паверхню вялікага абласнога цэнтра, то па-добраму дарыў лёгкую прахалоду.

Час бег. Прайшло ўжо некалькі тыдняў пасля першай цёмнай ночы. У гэтую сераду сонца ўжо цяжка апускалася на гарызонт, нібы замучылася глядзець, як змяняецца зялёная планета. Вялікая вогненная зорка са смуткам хавалася за высокімі паўсцёртымі і яшчэ ацалелымі дамамі. Вечар плаўна сплываў да чарговай сляпой ночы.

Па лесвіцы васьміпавярховага дома, у самым цэнтры шчыльна забудаванай часткі горада, бегам наверх падымалася дваццацічатырохгадовая цёмнавалосая дзяўчына Паліна. На ёй была цёмна-зялёная тонкая куртачка з металічнай жоўтай зашпількай-маланкай, чорныя нагавіцы і чорна-белыя кеды. За спіной боўтаўся шэры заплечнік з рэчамі першай неабходнасці. Дзяўчына спяшалася схавацца ад надыходзячых страхаў ночы, ёй трэба было схавацца да цемры, знайсці зацішнае месца. Падняўшыся на пяты паверх, у мінулым дванаццаціпавярховага будынка, яна ўбегла ў адчыненыя дзверы чужой кватэры. Паліна апынулася ў калідоры. Шэрая прастора паміж сцен насцярожвала, і з-за змрочнай бачнасці, сэрца працягвала хутка біцца, быццам ногі ўсё яшчэ несліся па прыступках. Паліна выцягнула драўляную светла-жоўтую біту, якая тырчала з яе шэрага заплечніка. Дзяўчына, перажываючы за сваё жыццё, двума рукамі моцна сціснула рукаяць сваёй прылады і спалоханымі вачыма стала аглядаць вузкае памяшканне. Яна нетаропка пайшла па калідоры. Страшна было мімаволі думаць аб смерці, уяўляць, што з якога-небудзь пакоя выбежыць неразумнае дзікунства. З асцярогай дзяўчына агледзела ўсю плошчу чужой кватэры. Тут даўно нікога не было. Тады яна апусціла рукі і пазбавіла цела ад напружання. Хутка замкнула ўваходныя чорныя дзверы кватэры, затым зайшла ў далёкі самы светлы пакой, дзе аконны праём выходзіў на захад. Паліна вырашыла застацца тут, у дзіцячым пакоі. У далёкім левым куце стаяў белы стол, на ім ляжала толькі жоўтая прамавугольная рамка з фатаграфіяй сям'і, якая жыла калісьці тут. Пад сталом бязладна раскіданыя рознакаляровыя алоўкі. Ад блізкага левага кута, у бок стала, стаяў шырокі, невысокі, бледны шафа з расчыненымі дзверцамі, з пакінутымі або забытымі дзіцячымі сукенкамі. Уздоўж правай светлай сцяны, сумаваў адзін не запраўлены дзіцячы ложак. У сярэдзіне пакоя, на падлозе валялася белае перакуленае крэсла і некалькі кінутых у спешцы дробных дзіцячых рэчаў. Аселы тонкі пыл быў паўсюль: на падлозе, на мэблі, на тканінах. У невялікім памяшканні было ціха, усё апускалася ў змрок.

Не худая, але зграбная дзяўчына Паліна, падышла да аконнага праёму, дзе не было шкла, а толькі пластыкавая рама, дзе па краях віселі ружовыя шторы. Яна прастаяла тут каля хвіліны: папраўляла свае цёмныя кучары, што адраслі крыху ніжэй плячэй, хвалюючы ўглядалася ў апошнія прамяні сонца, якія змрачнелі ў гэтак неспакойны час. Жоўтае натуральнае святло мякка краналася яе авальнага белага твару, пухкіх маленькіх вуснаў, роўнага завостранага носа. Адыходзячы агонь трывожыў яе неспакойны стан добрай душы, прадвесціў цьмяную ноч. Пасля, Паліна апусціла невялікія стомленыя карыя вочы, адкінула біту на жоўта-ружовую коўдру, зняла з плячэй свой шэры заплечнік, кінула яго каля ложка. Затым, яна падышла да невысокай шафы, з стараннасцю стала рухаць яе ў бок выхаду, мела намер схаваць за ёй дзверы. Думкі аб тым, што штосьці страшнае і злое, можа пранікнуць у кватэру, не адпускалі яе. Адсунуўшы і перасунуўшы нялёгкі прадмет, як трэба было ёй, дзяўчына ўзялася за стол, прыціснула яго да шафы. Затым дадала да іх крэсла. Дзверы былі забарыкадаваны. Цяпер, Паліна хутка падбегла да акна, шырока развяла па баках, да самага канца, ружовыя шторы – яна баялася прапусціць першае ранішняе яркае святло. Затым, выбіўшы пыл з коўдры і падушкі, стомленае далікатнае цела лягло на мяккі ложак. Паліна схавала сагнутыя ў каленях тонкія ногі. Лягла спіной да сцяны. У адной руцэ, бліжэй да цела, яна трымала біту, у другой, край коўдры. Адзінокая дзяўчына адважна спадзявалася спакойна перажыць чарговую цёмную ноч.